Διατηρώντας την ψυχραιμία σας όταν αντιμετωπίζετε τσακωμένα παιδιά
Στους κύκλους γονιών, υπάρχει ένα διάσημο ρητό: “Χρειάζεται ένα χωριό για να μεγαλώσει ένα παιδί.” Αυτό απλά σημαίνει ότι πολλά άτομα επηρεάζουν τα παιδιά, από θείους και θείες μέχρι παππούδες και γιαγιάδες, εκπαιδευτικούς, φίλους της οικογένειας και αδέρφια. Όταν είσαι νταντά, είναι και δική σου ευθύνη, όχι μόνο να φροντίζεις τα παιδιά, αλλά και να τα βοηθάς να κατευθύνονται. Κάθε ευκαιρία στη ζωή ενός παιδιού είναι μια ευκαιρία να μάθει και να αναπτυχθεί. Ακόμα και η σύγκρουση.
Ανταπόκριση, αγενή συμπεριφορά, ολόκληροι καβγάδες – όλα έχουν τη δυνατότητα να μας σύρουν σε σύγκρουση με τα παιδιά. Μερικές φορές, επίσης, όταν τα παιδιά γνωρίζουν κάποιον νέο – έναν νέο φίλο ή μια νέα φροντιστή, όπως μια νταντά, μπορεί να ξεσπάσουν, να ξεπεράσουν τα όρια, με στόχο να δοκιμάσουν ακριβώς τι μπορούν να πετύχουν.
Αντιμετώπιση των διαφωνιών αποτελεσματικά
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι με τους οποίους μπορείς να χειριστείς αποτελεσματικά τις διαφωνίες και, ως νταντά, να βοηθήσεις τα παιδιά που φροντίζεις να καταλάβουν τι τα στεναχωρεί, και ακόμα πιο σημαντικό, πώς να αντιμετωπίσουν αυτές τις στιγμές εποικοδομητικά.
Η συγγραφέα γονικής αγωγής Maggie Dent λέει ότι συχνά η αγενής ομιλία και η ανταπόκριση ξεκινούν περίπου την περίοδο που τα παιδιά πηγαίνουν στο σχολείο ή αρχίζουν να κοινωνικοποιούνται σε άλλους κύκλους εκτός της οικογενειακής μονάδας. Συνήθως, είναι αποτέλεσμα της προσπάθειας τους να δοκιμάσουν νέες συμπεριφορές.
Ως ενήλικες, συχνά πιστεύουμε ότι έχουμε το δικαίωμα να μας “σέβονται” τα παιδιά. Και όταν διαφωνούν ή μιλάνε ξανά, συχνά κάνουμε το λάθος να είμαστε αντιδραστικοί – γιατί είναι φυσικό να σκεφτόμαστε ότι σε αυτή τη συγκεκριμένη κατάσταση τα παιδιά είναι αγνώμονα ή χωρίς σεβασμό.
Οι ενήλικες χρειάζεται να λειτουργούν ως πρότυπα συμπεριφοράς. Πρέπει να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη ενός παιδιού, να θέσουμε όρια και να δείξουμε στα παιδιά πώς να φέρονται στους άλλους. Τα μαγικά λόγια της Maggie Dent είναι: “να τα κατευθύνουμε, να τα ξαναεκπαιδεύσουμε και να τα επαναπροσανατολίσουμε”. Μιλήστε για το είδος των λέξεων που θα προτιμούσατε τα παιδιά να χρησιμοποιούν όταν εκφράζουν δυσαρέσκεια.
Μοτίβα συμπεριφοράς
Όλοι έχουμε μοτίβα συμπεριφοράς, και στις οικογένειες μπορεί να υπάρχει μια φυσική τάση να εγκλωβιστείτε σε “μοτίβα σχέσεων”, ανεξάρτητα από το πόσο προσεκτικά οι γονείς προσπαθούν να το αποφύγουν. Παρατηρήστε τα αδέρφια πώς αλληλεπιδρούν – δείτε πώς μπορούν να “πατήσουν τα κουμπιά” ο ένας του άλλου τόσο εύκολα;
Τα παιδιά μαθαίνουν γρήγορα πώς να κάνουν το ίδιο και στους ενήλικες – για οποιονδήποτε λόγο, είτε για να τραβήξουν την προσοχή είτε για διασκέδαση, είτε απλά από συνήθεια.
Ως νταντά, μπορείτε να βοηθήσετε τα παιδιά που φροντίζετε και να τα επηρεάσετε θετικά. Ακολουθούν μερικοί τρόποι που μπορείτε να χειριστείτε καταστάσεις με τσακωμένα παιδιά:
- Αποσβείστε την ένταση – επανέλθετε αργότερα.
- Αν θυμώνετε, απομακρυνθείτε – πάρτε λίγα λεπτά για να ηρεμήσετε.
- Χρησιμοποιήστε το σοβαρό σας βλέμμα – αυτό που σημαίνει “Ως εδώ και μη παρέκει”.
- Ως νταντά, θα βρεθείτε σε καταστάσεις όπου το παραμικρό μπορεί να μετατραπεί σε μεγάλο καβγά! Τα παιδιά μπορεί να είναι απρόβλεπτα – μερικές φορές το να τους πείτε ότι είναι ώρα να φύγουν από την παιδική χαρά ή ότι τελείωσε ο χρόνος με το X-box μπορεί να οδηγήσει σε σύγκρουση. Το παιδί θέλει να κάνει κάτι, εσείς θέλετε να κάνει κάτι άλλο. Είναι φυσικό να προκύπτουν καβγάδες πού και πού.
- Τα παιδιά χρειάζεται να ξέρουν ότι έχουν λόγο. Είναι σημαντικό να πείτε – “Κοίτα, σε ακούω, αλλά αυτοί είναι οι λόγοι που χρειάζεται να το κάνεις αυτό τώρα…” Στην αντιμετώπιση της σύγκρουσης, το να δείξετε ενσυναίσθηση για τη θέση του άλλου ατόμου είναι μια θετική αρχή για την επίλυση.
- Δεν είναι όλα ανοιχτά σε διαπραγμάτευση. Κρατήστε τα όρια σταθερά, μην υποχωρήσετε επειδή θέλετε τα παιδιά να σας “συμπαθήσουν”. Ενώ είναι σημαντικό να μην καταπιέσετε την προσωπικότητά τους, είναι επίσης σημαντικό να τους επιτρέψετε να έχουν άποψη ή να κάνουν επιλογές, όταν είναι κατάλληλο, τα παιδιά πρέπει επίσης να αποδεχτούν ότι ως νταντά, έχετε την εξουσία όταν οι γονείς δεν είναι εκεί.
- Τα παιδιά χρειάζεται να καταλάβουν τα όρια – αλλά υπάρχει μια λεπτή γραμμή ανάμεσα στο να θέτεις και να επιβάλλεις τους “κανόνες” και στο να επιτρέπεις στα παιδιά να αντιδρούν λίγο όταν θέλουν να τα εκφράσουν. Ο τύπος προσωπικότητας που έχουν θα καθορίσει τον τρόπο με τον οποίο θα το διαχειριστείτε. Μερικά παιδιά είναι από τη φύση τους συνεργάσιμα, άλλα θα θέλουν να συζητήσουν κάθε σημείο.
Ανάπτυξη και βιολογία
Όλα τα παιδιά αναπτύσσονται με τον δικό τους ρυθμό. Τα περισσότερα, όμως, δεν αρχίζουν πραγματικά να παρατηρούν τον κόσμο γύρω τους και να γίνονται λιγότερο εγωκεντρικά πριν την ηλικία των 7 ετών. Μόνο γύρω στα 10-11 έτη αποκτούν τη δυνατότητα να αναπτύξουν τη δική τους λογική. Ο μετωπικός φλοιός (η περιοχή του εγκεφάλου που ελέγχει τη λογική και τις διαφωνίες) δεν είναι πλήρως ανεπτυγμένος σε πολλούς ανθρώπους μέχρι τα μέσα της εφηβείας τους.
Επομένως, όσο απογοητευτικό κι αν είναι να τσακωθήκατε με ένα παιδί -καθώς μάλλον δεν θα βγάλετε άκρη-, είναι σημαντικό να θυμάστε ότι τα συναισθήματά του είναι αληθινά. Και τα συναισθήματα χρειάζονται αναγνώριση, ώστε τα παιδιά να μπορέσουν να κατανοήσουν τον θυμό, την απογοήτευση ή όποιο άλλο συναίσθημα τους προκάλεσε η κατάσταση. Αυτό είναι κρίσιμο, γιατί η κατανόηση των δικών τους συναισθημάτων θα τα βοηθήσει να σχετίζονται καλύτερα με τους άλλους καθώς μεγαλώνουν.
Βοηθώντας τα παιδιά να λύσουν τη σύγκρουση μεταξύ τους
Μάθε να λες "συγνώμη"
Όταν έρχεται η ώρα για σύγκρουση με παιδιά, η ανταπάντηση δεν ωφελεί σε τίποτα – δεν παράγει κανένα πραγματικά παραγωγικό αποτέλεσμα. Όταν νιώθετε ότι εξαντλείται η υπομονή σας, είναι καλύτερο να κάνετε ένα βήμα πίσω και να τερματίσετε τη διαφωνία.
Μερικές φορές, για να ξανασυνδεθείτε με ένα παιδί που είναι αναστατωμένο ή θυμωμένο, μπορεί να βοηθήσει να του προτείνετε μια κοινή δραστηριότητα. Για παράδειγμα, “Θα σε βοηθήσω να μαζέψεις τα παιχνίδια…” “Ας τρέξουμε μέχρι το αυτοκίνητο!” ή “Την επόμενη φορά θα σε προκαλέσω σε ένα παιχνίδι X-box” για να δείξετε ότι παρόλο που υπήρξε σύγκρουση, είστε ακόμα σε φιλικά πλαίσια – αλλά έχετε τον έλεγχο.
Είναι πολύ καλύτερο για όλους αν μπορέσετε να αντιμετωπίσετε την κατάσταση όταν τα συναισθήματα έχουν υποχωρήσει και μπορείτε να μιλήσετε ανοιχτά και ειλικρινά για το τι συνέβη και πώς θα μπορούσε να χειριστεί καλύτερα την επόμενη φορά. Και να θυμάστε πάντα, αν χρειαστεί, είναι σημαντικό να ζητήσετε συγνώμη. Τα παιδιά εκτιμούν έναν ενήλικα που μπορεί να πει ειλικρινά “συγνώμη” σε περίπτωση παρεξήγησης ή σύγκρουσης οποιουδήποτε είδους.
